Bu yazımızda damar beni/tümörü anlamına gelen hemanjiom hastalığı ele alınacaktır. Hemanjiomun ne olduğundan, neden olduğundan ve nasıl tedavi edilmesi gerektiğinden bahsedeceğiz.
Hemanjiom Nedir? Neden Oluşur?
Hemanjiomlar genellikle halk arasında gül lekesi ya da doğum lekesi olarak bilinen iyi huylu tümörlerdir. Bebeklerde doğuştan olan bir sorundur. Vücutta damar olan her yerde ve iç organlarda görülebilir. İç organlardan ise genellikle karaciğerde görülür. Sorunun nedeni damarların üst üste binerek birleşmesi olarak ifade edilebilir. Tıbbi olarak 2 tipe ayrılarak incelenir.
Hemanjiom Türleri
Damar benleri basit ve yaygın tip olarak kategorize edilir.
Basit tip olarak sınıflandırılan hemanjiomlar ciltten yüzeysel olan kırmızı lekelerdir. Bebekte doğuştan olması nedeniyle doğum lekesi adını almıştır. Bazı lekeler kendiliğinden zamanla solabilir. Bazılar kalıcı olabilir.
Yagın tipteki hemanjiomlar ciltten kabarık ve vücudun farklı yerlerine yayılmış şekilde olabilir. Damarların nedeni belli olmayan bir şekilde kümelenmesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. İç organlarda ortaya çıkan damar benleri yaygın tiptir.
Hemanjiom Görülme Alanları
İyi huylu damar tümörleri vücudun damar olan her yerinde görülebilir. En çok görüldüğü alanlar ise göz çevresi, dudaklar, çene altı ve içorganlardan karaciğerdir. Hemanjiomlar iyi huylu olmalarına rağmen bulunduğu bölgeye bağlı başka sorunlara neden olabilirler. Örneğin burun deliklerinin önünde olan bir hemanjiom nefes almayı zorlaştırabilir. Ya da aynı şekilde göz çevresinde olan bir hemaniom görme yetisine zarar verecek bir konumda olabilir. Bu tür hemanjiomların tedavisinin geciktirilmemesi önerilmektedir.
Hemanjiomlar Tehlikeli Midir?
Yapısı itibari ile hemanjiomlar tehlikeli değildir. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi konumuna bağlı olarak sağlık açısından sorun yaratabilir. Bulunduğu konum itibari ile zarara neden olmayan hemanjiomlarda büyüme görülürse aynı şekilde sorunlara neden olabilmektedir.
Hemanjiomlarda Büyüme
Hemanjiomlarla alakalı en önemli hususlardan birisi sorunun büyümesi yani yayılmasıdır. Hemanjiomlar genellikle doğumla birlikte bebekte bulunur. Bir kısmı ise hayatın ilk aylarında ortaya çıkar. Hemanjiomlar bebeklik döneminin ilk yılında hızla büyüme eğilimindedir. Her hamenjiom büyümez ancak büyüyen hemanjiomlarda vardır. Bir yaşına kadar büyüyen hemanjiomların bazılarında 18 aydan sonra gerileme görülebilir. Bu gerileme 9 yaşlarına kadar devam edebilir. Her yıl %10 civarında gerileyen hamanjiomların bazıları tamamen (iz kalmayacak şekilde) kaybolabilir. Bazıları da kaybolsa bile görsel açıdan rahatsız edecek bir şekilde iz bırakarak kaybolabilir.
Nadirende olsa damarsal bir bozulma olması nedeniyle hemanjiomun olduğu bölgede ülser yani yara oluşabilir.
Hemanjiom Takibi
Yukarıda bahsettiğimiz gibi hemanjiomların bazılarının süreç içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Bu nedenle hemanjiomlara hemen müdahale etmek yerine takibinin yapılması önerilir. Hemanjiom bebeklerde görülür. Bu nedenle hemanjiomların takibinin aileler tarafından dikkatli bir şekilde yapılması gerekir. Özellikle hemanjiomlar burun çevresi, göz çevresi ve oyun gibi başka sorunlarla bağlantılı alanlardaysa. Boyun ve çene çevresinde olan bir hemanjiomun büyümesi ses kısıklığı nefe alma problemi gibi sorunlara neden olabilir.
Ailelerin bebeklerinde olan hemanjiomları 15-20 günde bir ölçerek hatta fotoğraflayarak not alması önerilir. Bu sayede büyüme varsa en kısa sürede fark edilebilir.
Hemanjiom Tedavisi
Hemanjiom tedavisinde önemli olan husus damar benlerinin büyümesi ve konumudur. Büyüme eğiliminde olmayan ve konum olarak zararsız olanların tedavisi için acele edilmez. Kendiliğinden geçip geçmeyeceği beklenir. Ancak büyüyen ve riskli konumda bulunan hemanjiomların tedavisi geciktirmeden yapılmalıdır. Aksi halde farklı sorunlara neden olabilir.
Hemanjiom Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hemanjiomlar ya ameliyatla vücuttan çıkarılır ki bu tavsiye edilen bir teknik değildir ya da ilaç enjekte edilerek tedavi edilir. İlaç tedavisinde kullanılan ilaçlara göre tedavide farklılıklar görülebilir. Birde yüzeysel hemanjiomlarda lazer tedavisi uygulanmaktadır. Ancak kabarık ve ileri dereceli tümörlerde lazer yetersiz kalmaktadır.
Kortizon
Kortizon bir çok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Ancak fazla yan etkisi olması nedeniyle alternatif uygulamalar geliştirilmiş ve kortizonla tedavi giderek azalmıştır.
Propranolol
Yapılan çalışmalarda kanser hastalarında kullanılan propranolol etken maddesinin hemajiom tedavisinde başarılı sonuçlar elde ettiği tespit edilmiştir. Yan etkisi yüksek bir ilaç olması nedeniyle mutlaka alanında uzman bir doktor tarafına kullanılmalıdır.
Skleroterapi
Damar genişlemesi yani varis hastalığında aethoxysklerol etken maddesi ile tedavi uygulanmaktadır. Bu tedaviye skleroterapi ismi verilmektedir. Hemanjiomda damarlarla alakalı olması nedeniyle tedavisinde aethoxysklerol etken maddesi kullanılmaktadır. Kabarık ve yüzeysel bütün sorunlarda başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
İdea klinik Bursa’da ücretsiz muayene olarak hemanjiomlarınız ve tedavi süreci hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Kliniğimizde hemanjiom tedavisi kalp damar cerrahları tarafından skleroterapi tekniği ile yapılmaktadır.